Tobacco Facts : તંબાકુના સેવન અને ઉત્પાદન મામલે ભારતે બીજો સૌથી મોટો દેશ છે. તેનાથી જાનમાલ જ નહિ પરંતું ભારતની સામાજિક અને આર્થિકનું પણ નુકસાન થાય છે.
આ પણ વાંચો : યુક્રેનના 65 બંધકોને લઈ જતુ રશિયન વિમાન થયું ક્રેશ
તંબાકુ (Tobacco) એક મહામારી ગણી શકાય. તંબાકુના સેવનથી દુનિયામાં દર વર્ષે 80 લાખથી પણ વધુ લોકોના મોત થાય છે. તેમાંથી 13 લાખ લોકો એવા છે જેણે તંબાકુનું સેવન નથી કર્યું પણ તેના ધુમાડા દ્વારા લોકોના સંપર્કમાં આવે છે.
સિગાર, સિગારેટ કે બીડી પીને કોઈપણ રીતે તમાકુનું સેવન કરવું નુકસાનકારક છે. સિગારેટ પીને ધુમાડો કરવો વિશ્વમાં સૌથી સામાન્ય છે. વિશ્વમાં 130 કરોડ લોકો તમાકુનું સેવન કરે છે. તેમાંથી લગભગ 80 ટકા લોકો ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા 5 દેશોમાં રહે છે. આમાં ભારતનો પણ સમાવેશ થાય છે.
તમાકુના સેવનથી માત્ર મોઢાનું કેન્સર જ નહીં પરંતુ હાર્ટ એટેક, ફેફસાંનો સડો, ડાયાબિટીસ વગેરે જેવી અનેક ગંભીર બીમારીઓ પણ થઈ શકે છે. ભારતમાં લગભગ 27 કરોડ લોકો કોઈને કોઈ સ્વરૂપે તમાકુનું સેવન કરે છે, જેના કારણે દર વર્ષે 13.5 લાખ લોકો મૃત્યુ પામે છે. એટલે કે ભારતમાં દર 24 સેકન્ડે 1 મોત, દર બે મિનિટે 5, દર કલાકે 154 અને ભારતમાં તમાકુના સેવનથી દરરોજ 3699 લોકો મૃત્યુ પામે છે.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
તમાકુના કારણે ભારતના જીડીપીને નુકસાન
WHOના અભ્યાસ મુજબ, દર વર્ષે તમાકુના કારણે થતા રોગો અને અકાળ મૃત્યુને કારણે ભારતને તેના જીડીપીના 1 ટકાથી વધુનું નુકસાન સહન કરવું પડે છે. આનો અર્થ એ થયો કે તમાકુમાંથી સરકાર જે કમાણી કરે છે તેના કરતાં વધુ નાણાં સારવાર અને જાગૃતિ અભિયાન પાછળ ખર્ચવામાં આવે છે.
અભ્યાસ જણાવે છે કે 2017 અને 2018 ની વચ્ચે, 35 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોમાં તમાકુના કારણે થતા તમામ રોગો અને મૃત્યુને કારણે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા US$27.5 બિલિયન અથવા રૂ. 1.77 લાખ કરોડનું નુકસાન થયું છે. આનો અર્થ એ થયો કે તમાકુના કારણે દર 100 રૂપિયાના ટેક્સ માટે અર્થતંત્રને 816 રૂપિયાનું નુકસાન થાય છે. તમાકુના આર્થિક બોજમાંથી 74 ટકા ધૂમ્રપાન અને 26 ટકા તમાકુ ચાવવાથી થાય છે. તમાકુ (Tobacco) સંબંધિત કુલ આર્થિક બોજના 91 ટકા પુરૂષો સહન કરે છે, જ્યારે બાકીના 9 ટકા મહિલાઓ સહન કરે છે.
ભારતમાં WHOના પ્રતિનિધિ ડો. રોડેરિકો એચ. ઓફ્રીનના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતમાં તમાકુના ઉપયોગને કારણે આરોગ્ય સંભાળ ખર્ચ 2011-2018 વચ્ચે 21 ટકા વધ્યો છે. આનો અર્થ એ થયો કે સરકારે સ્વાસ્થ્ય પર વધુ પૈસા ખર્ચવા પડશે. જો ભારત તમાકુ નિયંત્રણ માટે કડક પગલાં લે તો લાખો લોકોના જીવ બચાવી શકાય. તેમજ સમાજ અને અર્થવ્યવસ્થા પર તમાકુની ખરાબ અસરોને ઘટાડી શકાય છે.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
તમાકુનું સેવન રોકવા માટેનો કાયદો
સિગારેટ અને અન્ય ટોબેકો પ્રોડક્ટ્સ એક્ટ (Tobacco Products Act) (COTPA) એક્ટ 2003 હેઠળ જાહેર સ્થળોએ ધૂમ્રપાન પર પ્રતિબંધ છે. ધૂમ્રપાન કરવા પર 200 રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. હોટેલ, રેસ્ટોરન્ટ, સિનેમા હોલ, મોલના માલિકો માટે 60 x 30 સેમી બોર્ડ પર ‘નો સ્મોકિંગ’ લખવું ફરજિયાત છે.
તમાકુ (Tobacco) કંપનીઓ કોઈપણ રીતે તેમના ઉત્પાદનોની જાહેરાત કરી શકતી નથી. સિગારેટ અને તમાકુના પેકેટ પર સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત ચેતવણીઓ લખવાની જરૂર છે. દુકાનદારોએ 60*45 સેમીનું બોર્ડ લગાવવું ફરજિયાત છે જેમાં ‘તમાકુથી કેન્સર થાય છે’ લખેલું હોવું જોઈએ. નિયમનું ઉલ્લંઘન કરવા પર 1000 થી 5000 રૂપિયાનો દંડ અથવા 5-10 વર્ષની જેલ થઈ શકે છે.
18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના સગીરોને તમાકુ વેચવા પર પ્રતિબંધ છે. શાળાઓ અને કોલેજોના 100 મીટરની અંદર તમાકુના ઉત્પાદનોનું વેચાણ કરવું દંડને પાત્ર છે. નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરવા પર 200 રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે. સરકારે તમાકુ પરના ટેક્સમાં વધારો કર્યો છે અને તમાકુ છોડવા માટે જાગૃતિ અભિયાન ચલાવી રહી છે.
