Electoral bond case : ચુંટણી ફંડની માહિતી આપવાના મામલે એસબીઆઈની અરજી સુપ્રીમ કોર્ટે ફગાવી દીધી છે. તેની સાથે જ સુપ્રીમ કોર્ટે એસબીઆઈને ફટકાર લગાવતા આવતી કાલ સુધીનો સમય આપ્યો છે.
Electoral bond case : સુપ્રીમ કોર્ટે ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ કેસમાં SBIને ફટકાર લગાવી છે. આ સાથે જ કોર્ટે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI)ની અરજી પણ ફગાવી દીધી છે. તમને જણાવી દઈએ કે SBIએ ચૂંટણી પંચને ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની વિગતો સબમિટ કરવા માટે 30 જૂન સુધી સમય વધારવાની માંગ કરતી અરજી દાખલ કરી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે SBIને ફટકાર લગાવી છે અને તેને 12 માર્ચે કામના કલાકો પૂરા થતાં સુધીમાં ચૂંટણી બોન્ડની વિગતો જાહેર કરવા કહ્યું છે.
સુનાવણી દરમિયાન શું થયું?
સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI) તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ એડવોકેટ હરીશ સાલ્વેએ સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે બેંકને ચૂંટણી પંચને ચૂંટણી બોન્ડની વિગતો સબમિટ કરવા માટે વધારાના સમયની જરૂર છે. સાલ્વેએ કહ્યું કે SBIની એક માત્ર સમસ્યા એ છે કે તે આખી પ્રક્રિયાને ઊલટ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. SOP એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે અમારી કોર બેંકિંગ સિસ્ટમ અને બોન્ડ નંબરમાં ખરીદનારનું કોઈ નામ નથી. અમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે તે ગુપ્ત રાખવું જોઈએ. સુપ્રીમ કોર્ટે એસબીઆઈને કહ્યું કે તેના નિર્ણયમાં તેણે બેંકને મેચિંગ કવાયત કરવા માટે કહ્યું નથી, અમે સ્પષ્ટ જાહેરાત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. તેથી મેચિંગ એક્સરસાઇઝ કરવી પડશે એમ કહીને સમય માંગવો એ યોગ્ય નથી, અમે તમને આમ કરવા માટે સૂચના આપ્યુ નથી. કોર્ટે સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે 12 માર્ચના રોજ કામકાજના કલાકો પૂરા થાય ત્યાં સુધીમાં ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની વિગતો જાહેર કરવી જોઈએ.
કોર્ટે આ યોજનાને રદ કરી દીધી હતી
સુપ્રીમ કોર્ટે 15 ફેબ્રુઆરીના રોજ એક સીમાચિહ્નરૂપ ચુકાદામાં, ચૂંટણી બોન્ડ યોજનાને “ગેરબંધારણીય” ગણાવીને ફગાવી દીધી હતી અને ચૂંટણી પંચને 13 માર્ચ સુધીમાં દાતાઓ, દાન તરીકે આપવામાં આવેલી રકમ અને પ્રાપ્તકર્તાઓને જાહેર કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. સ્કીમને તાત્કાલિક બંધ કરવાનો આદેશ આપતાં કોર્ટે SBI, સ્કીમ હેઠળની અધિકૃત બેંક, 12 એપ્રિલ, 2019થી ખરીદેલા ઈલેક્ટોરલ બોન્ડની વિગતો 6 માર્ચ સુધીમાં ચૂંટણી પંચને સુપરત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. ઉપરાંત, આયોગને 13 માર્ચ સુધીમાં તેની વેબસાઇટ પર આ માહિતી પ્રકાશિત કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. 4 માર્ચના રોજ, એસબીઆઈએ રાજકીય પક્ષો દ્વારા રોકાયેલા ચૂંટણી બોન્ડની વિગતો જાહેર કરવા માટે 30 જૂન સુધીનો સમય વધારવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી.
SBIએ દલીલ કરી હતી
તેની અરજીમાં SBIએ દલીલ કરી છે કે પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવામાં સમય લાગશે. અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચૂંટણી બોન્ડનું ‘ડીકોડિંગ’ અને દાતાઓ સાથેના દાનને મેચ કરવું એ એક જટિલ પ્રક્રિયા હશે. અરજીમાં દલીલ કરવામાં આવી છે કે, “બોન્ડ જારી કરવા સંબંધિત ડેટા અને બોન્ડને રોકડમાં રૂપાંતરિત કરવા સંબંધિત ડેટા બે અલગ-અલગ જગ્યાએ છે. આ દાતાઓની ગોપનીયતાના રક્ષણ માટે કરવામાં આવ્યું હતું.” પિટિશનમાં જણાવાયું છે કે, ”દાતાઓની વિગતો નિયુક્ત શાખાઓમાં (બેંકની) સીલબંધ પરબિડીયાઓમાં રાખવામાં આવે છે અને આ સીલબંધ પરબિડીયાઓ અરજી દાખલ કરનાર બેંકની મુખ્ય શાખામાં જમા કરવામાં આવ્યાં છે, જે મુંબઈમાં છે.
