Election News: ચૂંટણીને લગતા ઘણા નિયમો અને નિયમો હોય છે, જેના વિશે મતદારોને બહુ ઓછી જાણકારી હોય છે. ચૂંટણી પંચે આવા નિયમો અંગે મતદારોને માહિતી આપવા માટેની યોજના હેઠળ નવી સૂચનાઓ આપી છે.
ચૂંટણી અધિકારીઓ મતદાન મથકો પર મતદાન કરવાનો ઇનકાર કરનારા મતદારો પર દબાણ કરી શકતા નથી. એવા સમયે જ્યારે ચૂંટણી પંચ લાયક મતદારોને તેમના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરવા માટે મતદાન મથકો પર લાવવામાં કોઈ કસર છોડવાનું વચન આપે છે, ઘણા મતદારો મતદાન અધિકારો સંબંધિત નિયમોથી વાકેફ નથી.
વાસ્તવમાં, પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર સમક્ષ પોતાની ઓળખ રજીસ્ટર કર્યા પછી પણ મતદારને મત આપવાનો ઇનકાર કરવાનો અધિકાર છે. તે અધિકાર NOTA હેઠળ મત આપવાની જોગવાઈથી અલગ છે. આ અધિકારનો ઉપયોગ ‘ચૂંટણીના આચાર નિયમો, 1961ના નિયમ 49-O’ હેઠળ કરી શકાય છે.
NOTA (ઉપરમાંથી કોઈ નહીં) વિકલ્પ મતદારોને જનાદેશ માગતા કોઈપણ ઉમેદવારમાં વિશ્વાસનો અભાવ વ્યક્ત કરવાની મંજૂરી આપે છે. મત આપવાનો ઇનકાર કરવાનો વિકલ્પ મતદારને મતદાન પ્રક્રિયાથી સંપૂર્ણપણે દૂર રહેવાની મંજૂરી આપે છે. કલમ 49-O પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસરને નિર્દેશ આપે છે કે એકવાર મતદાર તેના ઓળખપત્રોની ચકાસણી કર્યા પછી બૂથની અંદર મતદાન કરવાનો ઇનકાર કરે છે, તો અધિકારી ફોર્મ 17A માં પ્રવેશની સામે આ અસરની નોંધ આપશે અને મતદાર તેની સહી અથવા અંગૂઠાની છાપ લેશે. . અધિકારોનો આ નવો પરિચય નથી. તે કેટલાક સમયથી અસ્તિત્વમાં છે. મતદારોને તેના વિશે બહુ ઓછી માહિતી છે.
ચૂંટણી પંચના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે મોટાભાગના લોકો આ વિકલ્પથી અજાણ છે. તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે મતદાનથી દૂર રહેવાની ચોક્કસપણે ચૂંટણી પરિણામને પ્રભાવિત કરવામાં કોઈ ભૂમિકા રહેશે નહીં અને જે ઉમેદવાર સૌથી વધુ માન્ય મત મેળવશે તેને ચૂંટાયેલા જાહેર કરવામાં આવશે. જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ચૂંટણી પંચ આ અંગે મતદારોને જાગૃત કરશે તો અધિકારીએ કહ્યું કે હાલમાં આવી કોઈ યોજના નથી. નિયમ 49-O ના ફાયદાઓ પર પ્રકાશ પાડતા, તેમણે કહ્યું કે આ નિયમ તમામ ઉમેદવારોને નકારવાનો વિકલ્પ પ્રદાન કરે છે અને નકલી મતદાન પર પણ નિયંત્રણ રાખે છે.
ચૂંટણી પંચના નિયમો જણાવે છે કે જો મતદાર રજીસ્ટર ઓફ વોટરના ફોર્મ 17A માં તેનો મતદાર યાદી નંબર યોગ્ય રીતે દાખલ કર્યા પછી તેમજ તેની સહી/અંગૂઠાની છાપ લીધા પછી મત ન આપવાનું નક્કી કરે છે, તો તેને મતદાન કરવાની ફરજ પાડવામાં આવશે નહીં. જે મતદારો મતદાર રજિસ્ટરમાં સહી કર્યા પછી મતદાન કર્યા વિના જ જવા માગે છે તેમના માટે ફોર્મમાં ‘મત આપ્યા વિના બાકી’ અથવા ‘મત આપવાનો ઇનકાર’ શબ્દો સાથે ફોર્મ ભરવામાં આવશે.
