જાણો, આઇસલેન્ડમાં વારંવાર કેમ થાય છે જ્વાળામુખી વિસ્ફોટ?

આંતરરાષ્ટ્રીય ખબરી ગુજરાત

Iceland Volcano : મનુષ્ય કુદરતી ઘટનાઓને નિયંત્રિત કરી શકે છે, પરંતુ તેમને રોકી શકતા નથી. આઈસલેન્ડમાં જ્વાળામુખી (Iceland Volcano) ફાટ્યા બાદ લાવા જમીન પર ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે અને આકાશ કાળા ધુમાડાથી ભરાઈ ગયું છે. લોકોમાં ભયનો માહોલ છે અને લાવાના કારણે લોકાના સમાન્ય જીવન પર અસર ન થાય તે માટે સરકાર દ્વારા પ્રયાસો હાથ ધરવામાં આવી રહ્યા છે. આ બધા વચ્ચે સારા સમાચાર એ છે કે પરિવહનને કોઈ અસર થઈ નથી. 18મી ડિસેમ્બરના રોજ દક્ષિણ-પશ્ચિમ આઇસલેન્ડના રેકજેનેસ દ્વીપકલ્પ પર જ્વાળામુખી (Volcano)ના વિસ્ફોટથી છેલ્લા એક અઠવાડિયાથી રાખ સાથે ધૂંમાડો અને ભૂકંપની યથવાત છે.

આ પણ વાંચો : 20 December : જાણો, આજનું રાશિફળ

રોઇટર્સના અહેવાલ અનુસાર, પૃથ્વીની સપાટીમાં આશરે 3.5 કિલોમીટર લાંબી તીરાડો પડી હતી અને તે ઝડપથી વધી રહી હતી.. દર સેકન્ડે, આ તિરાડોમાંથી 100 થી 200 ઘન મીટર અથવા 3530 થી 7060 ઘન ફુટ લાવા બહાર આવી રહ્યો હતો. હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર આ વિસ્તારમાં અગાઉના વિસ્ફોટોની સરખામણીમાં અનેક ગણા વધુ વિસ્ફોટ થયા છે. 18 ડિસેમ્બરે જ્વાળામુખી (Volcano) ફાટ્યો હતો. જો કે હવે તેની તીવ્રતા ઘટી છે.

ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો

હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, જીપીએસ સાધનોના માપ સાથે સિસ્મિક પ્રવૃત્તિ બતાવે છે કે લાવા દક્ષિણ-પશ્ચિમ તરફ આગળ વધી રહ્યો છે અને જ્વાળામુખી વિસ્ફોટ ગ્રિંડાવિકની તરફ થઈ રહ્યો છે. લાઈવસ્ટ્રીમ્સ અને વિસ્ફોટની તસવીરોમાં પીગળેલા ખડકો જમીનમાં તિરાડોમાંથી બહાર નીકળતા હોય તેવા દ્રશ્યો સામે આવ્યાં છે, રાત્રીના અંધારામાં તેજસ્વી પીળો-નારંગી રંગનો લાવો વધુ ડરામણો લાગે છે.

ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો

તાજેતરના વર્ષોમાં રેકજેનેસ દ્વીપકલ્પ પર માનવરહિત વિસ્તારોમાં અનેક વિસ્ફોટો થયા છે. માર્ચ 2021માં, આ પ્રદેશના ફાગરાડાલ્સફજાલ જ્વાળામુખી પ્રણાલીમાં જમીનમાં 500 થી 750 મીટર (1,640 થી 2,460 ફૂટ) લાંબી તિરાડમાંથી લાવાના ફુવારા ફૂટ્યા હતા. આ વિસ્તારમાં જ્વાળામુખીની પ્રવૃત્તિ 2021 માં લગભગ છ મહિના સુધી ચાલુ રહી. ઑગસ્ટ 2022 માં, તે જ વિસ્તારમાં ત્રણ અઠવાડિયાના સુધી જ્વાળામુખી વિસ્ફોટો થયા હતા, ત્યારબાદ આ વર્ષે જુલાઈમાં બીજો વિસ્ફોટ થયો હતો.

યુરેશિયન અને નોર્થ અમેરિકન ટેકટોનિક પ્લેટો વચ્ચે સ્થિત છે, જે પૃથ્વી પરની સૌથી મોટી પ્લેટોમાંની એક છે, આઇસલેન્ડ એ સિસ્મિક અને જ્વાળામુખીનું ગરમ ​​સ્થળ છે કારણ કે બે પ્લેટો વિરુદ્ધ દિશામાં આગળ વધે છે. જો કે, હજુ પણ વધુ વિસ્ફોટોની આગાહી કરવી મુશ્કેલ છે. નવેમ્બરના મધ્યમાં ગ્રિંડાવિકના રહેવાસીઓને મધ્યરાત્રિમાં તેમના ઘરોમાંથી રેસ્ક્યુ કરવામાં આવ્યા હતા કારણ કે વારંવાર ભૂકંપના આંચકા આવી રહ્યાં છે, રસ્તાઓ બિસ્માર બન્યા છે અને ઇમારતોને વ્યાપક નુકસાન થયું હતું.

હવે જ્યારે આપણે જ્વાળામુખી વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, ત્યારે તમારે મેગ્મા અને લાવા વચ્ચેનો તફાવત પણ સમજવો જોઈએ. જ્યારે પીગળેલા પદાર્થ જમીનની અંદર રહે છે, ત્યારે તેને મેગ્મા કહેવામાં આવે છે અને જ્યારે તે જ પદાર્થ જમીનની સપાટી પર આવે છે, ત્યારે તેને લાવા કહેવામાં આવે છે. જમીનની અંદર મેગ્મા અને લાવા જમીનની સપાટી પર વિવિધ આકારો બનાવે છે.

આ પણ વાંચો : કોલ્‍ડવેવથી બચવા અંગેના ઉપાયો

આઇસલેન્ડમાં જ્વાળામુખી ફાટવો સામાન્ય ઘટના છે. દેશમાં 33 સક્રિય જ્વાળામુખી છે, જે યુરોપમાં સૌથી વધુ છે. ડરામણાં જ્વાળામુખી ગમે ત્યારે ફાટે તેવી શક્યતાઓ છે. રેકજેનેસ દ્વીપકલ્પમાં છેલ્લા 800 વર્ષથી, એટલે કે 2021 સુધી કોઈ વિસ્ફોટનો અનુભવ થયો ન હતો. આ વિસ્તારમાં ત્રણ વિસ્ફોટ થયા છે, જ્વાળામુખી નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ વિસ્તારમાં નવા યુગની શરૂઆત થઈ શકે છે.