હૃદય આપણા શરીરનું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અંગ છે. હાર્ટ એટેકના કારણે મૃત્યુના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. આખરે, કોવિડ પછી હાર્ટ એટેકના કેસ આટલા કેમ વધ્યા?
આપણા સમયનો સૌથી મોટો પડકાર કોરોના વાયરસ છે. ત્રણ વર્ષ પછી પણ વિશ્વ કોવિડ-19 રોગચાળાની ખરાબ અસરો સામે ઝઝૂમી રહ્યું છે. ઘણા અહેવાલોમાં એવું જોવામાં આવ્યું છે કે કોરોના રોગચાળા પછી, દરેક વયના લોકોમાં હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધારે છે, પછી ભલે તે વૃદ્ધ હોય કે યુવાન.
હાર્ટ એટેકનું જોખમ હવે કોઈપણ ઉંમર સુધી મર્યાદિત નથી. શાળાના બાળકોમાં પણ હાર્ટ એટેકના ઘણા કેસો નોંધાઈ રહ્યા છે. 30 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકોમાં આ જોખમ વધી રહ્યું છે. એક અંદાજ મુજબ ભારતમાં દર વર્ષે લગભગ 5-6 લાખ લોકો હાર્ટ એટેકથી મૃત્યુ પામે છે. આમાંનો મોટો હિસ્સો 50 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના લોકોનો છે.
શું થાય છે, હાર્ટ એટેક કેવી રીતે આવે છે?
હાર્ટ એટેક એક ગંભીર રોગ છે. જ્યારે માનવ હૃદયને પૂરતા પ્રમાણમાં ઓક્સિજન મળતો નથી ત્યારે હાર્ટ એટેક આવે છે. સામાન્ય રીતે નસોમાં બ્લોકેજને કારણે લોહી હૃદય સુધી પહોંચી શકતું નથી. આના કારણે, વ્યક્તિને તેના હૃદયમાં અચાનક દુખાવો થાય છે અને થોડીવારમાં મૃત્યુ પામે છે. ઘણા લોકોને ખ્યાલ પણ નથી હોતો કે તેમને હાર્ટ એટેક આવ્યો છે. ડૉક્ટરો તપાસ કરે ત્યારે જ ખબર પડે.
શું હાર્ટ એટેકનું કારણ કોવિડ છે?
કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રી મનસુખ માંડવિયાએ ઓક્ટોબર 2023માં આપેલા નિવેદનમાં હાર્ટ એટેકના વધતા જતા કેસોને કોવિડને જવાબદાર ગણાવ્યા હતા. તેમનું કહેવું છે કે જે લોકો કોરોના વાયરસથી સંક્રમિત હતા તેમને હૃદય રોગ અને કાર્ડિયાક અરેસ્ટનું જોખમ છે. ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR)ના એક રિપોર્ટમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે જે લોકો કોરોના વાયરસથી ગંભીર રીતે પ્રભાવિત થયા છે તેમને હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધારે છે. આવા લોકોને હાર્ટ એટેકથી બચવા માટે એક કે બે વર્ષ સુધી વધુ મહેનત કે કસરત ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. વ્યક્તિએ એવી કોઈ કસરત ન કરવી જોઈએ જે પહેલા ન કરી હોય.
કોવિડ પછી હાર્ટ એટેકના આટલા કેસ કેમ છે?
આખરે, કોવિડ પછી હાર્ટ એટેકના કેસ આટલા કેમ વધ્યા? તેનું કારણ જાણવા માટે હાર્ટ એટેકથી મૃત્યુ પામેલા 100 થી વધુ દર્દીઓની તપાસ કરવામાં આવી હતી. તપાસ રિપોર્ટ અનુસાર, આ લોકો કોરોના સમયગાળા દરમિયાન સંક્રમિત થયા હતા. કોવિડ હૃદયને સીધી અસર કરી શકે છે.
કોરોનાને કારણે તેના હૃદયમાં ગંઠાઇ ગયા હોવાનું બહાર આવ્યું હતું.હાર્ટ એટેકના દર્દીઓની તપાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે કોવિડને કારણે હૃદયની ધમનીઓમાં લોહીના ગંઠાવાનું નિર્માણ થયું હતું.
સંશોધન મુજબ, કોવિડ સંક્રમણમાંથી સાજા થયેલા લોકો પણ જોખમમાં છે. છાતીમાં દુખાવો, બેચેની, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, પેટ, પીઠ, ખભા કે ગરદનમાં દુખાવો થાય તો તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી યોગ્ય છે. જો હળવા લક્ષણો જોવા મળે તો પણ સાવચેતી રૂપે હાર્ટ ચેકઅપ કરાવવું જોઈએ.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
સંપૂર્ણ ફિટ યુવાનો કેમ હાર્ટ એટેકનો શિકાર બની રહ્યા છે?
એક સામાન્ય માન્યતા છે કે હાર્ટ એટેક ફક્ત પુખ્ત વયના લોકોને જ આવે છે. હાર્ટ એટેકને ઉંમર સાથે કોઈ સંબંધ નથી. ખૂબ જ ફિટ અને સ્વસ્થ યુવાનોને પણ હાર્ટ એટેક આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, યુવાનોએ છાતીમાં અસ્વસ્થતા, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અથવા અસ્પષ્ટ પીડા જેવા નાના સંકેતોને અવગણવા જોઈએ નહીં.
આ પણ વાંચો : સાક્ષી મલિકે બ્રિજભૂષણ પર લગાવ્યો વધુ એક આરોપ
આજકાલ આપણી જીવનશૈલી પણ બગડી રહી છે. બહાર ખાવાની ટેવ, કામનો વધુ પડતો તણાવ, શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ અને ધૂમ્રપાન પણ યુવાનોમાં હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓમાં વધારો કરે છે. કેટલાક લોકોમાં ડાયાબિટીસ, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને કોલેસ્ટ્રોલ પણ હૃદય રોગનું કારણ બની શકે છે. આ સિવાય જો પરિવારમાં કોઈને અગાઉ હૃદયરોગ થયો હોય તો નાની ઉંમરમાં જ હૃદયની સમસ્યા થવાની શક્યતાઓ ખૂબ વધી જાય છે.
કોવિડ પહેલા પણ યુવાનોમાં હાર્ટ એટેકના કેસ હતા?
નેશનલ હાર્ટ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના ડાયરેક્ટર ડો. ઓ.પી. યાદવે બીબીસીને જણાવ્યું કે બે-ત્રણ દાયકા પહેલા હાર્ટ એટેકના કેસ 40 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના 10 ટકા લોકોમાં જ જોવા મળતા હતા. ડૉ. ઓ.પી.નું કહેવું છે કે યુવકને અગાઉ પણ હાર્ટ એટેક આવ્યો હતો. હાલમાં જ કેટલીક સેલિબ્રિટીઝના હાર્ટ એટેકના કારણે મોતના સમાચાર આવ્યા બાદ તેની ચર્ચા ઘણી વધી ગઈ છે. એવું કહેવા લાગ્યું કે યુવાનોમાં હાર્ટ એટેકના કેસ વધી રહ્યા છે.
