વિશ્વભરમાં ઓઝોન સંબંધિત 70 ટકા મૃત્યુ ભારત અને ચીનમાં થાય છે. આ ખાસ વાર્તામાં જાણો ઓઝોન શું છે, કેવી રીતે આ પ્રદૂષણ લોકોના જીવનને છીનવી રહ્યું છે અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો શું છે.
ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં ઓઝોન પ્રદૂષણનો ખતરો વધી રહ્યો છે. એક નવા અભ્યાસમાં વૈજ્ઞાનિકોએ ચેતવણી આપી છે કે જો ક્લાઈમેટ ચેન્જ અને વાયુ પ્રદૂષણ ઘટાડવા પર ધ્યાન આપવામાં નહીં આવે તો આગામી બે દાયકામાં ઓઝોન સંબંધિત મૃત્યુની સંખ્યામાં વધુ વધારો થશે.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
ઓઝોન પ્રદૂષણથી ભારત સૌથી વધુ જોખમમાં છે. સ્ટેટ ઓફ ગ્લોબલ એરના ડેટા અનુસાર, ઓઝોન પ્રદૂષણને કારણે ભારતમાં દર વર્ષે 168,000 લોકો અકાળે મૃત્યુ પામે છે. આ વિશ્વમાં ઓઝોનને કારણે થતા મૃત્યુના 46 ટકા માટે જવાબદાર છે. ભારત પછી ચીનમાં સૌથી વધુ 93,300 મૃત્યુ થયા છે. કારણ કે બંને દેશોમાં ઓઝોન પ્રદૂષણનું સ્તર ઘણું ઊંચું છે અને વસ્તી પણ વધારે છે.
આ પણ વાંચો : ભારતની ઘાતક મિસાઈલ RudraM-2 દુશ્મનોના છક્કા છોડાવી દેશે
2019 માં ઓઝોનના સંપર્કને કારણે વિશ્વભરમાં અંદાજિત 365,000 લોકો મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ આંકડો વિશ્વભરમાં COPD (ક્રોનિક અવરોધક પલ્મોનરી ડિસીઝ) ને કારણે થતા મૃત્યુના લગભગ 11 ટકા છે. આનો અર્થ એ છે કે સીઓપીડીને કારણે થતા દર 9માંથી 1 મૃત્યુ માટે ઓઝોન જવાબદાર છે.
સીઓપીડી દર્દીઓ સૌથી વધુ જોખમમાં હોય છે
COPD એ એક ગંભીર રોગ છે જે ફેફસાંને અસર કરે છે અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડે છે. સીઓપીડીના મુખ્ય કારણો ધૂમ્રપાન અને અસ્થમા છે. આ ઉપરાંત વધતું પ્રદૂષણ પણ આ રોગનું મુખ્ય કારણ બની રહ્યું છે. ઓઝોનના સંપર્કમાં આવવાને કારણે COPDનું જોખમ વધુ વધે છે.
ઓઝોન એક હવા પ્રદૂષક છે જે ફેફસાંને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. COPD ધરાવતા લોકોમાં, ઓઝોન એક્સપોઝર શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ઉધરસ અને છાતીમાં જકડાઈ જવા જેવા લક્ષણોમાં વધારો કરી શકે છે. તે હોસ્પિટલમાં દાખલ થવા અને મૃત્યુનું જોખમ પણ વધારી શકે છે.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
ઓઝોન પ્રદૂષણ શું છે?
ઓઝોન એ વાયુનું એક સ્તર છે જે સૂર્યના હાનિકારક અલ્ટ્રાવાયોલેટ (યુવી) કિરણોને પૃથ્વી સુધી પહોંચતા અટકાવે છે. આ ગેસ આછો વાદળી રંગનો છે. પૃથ્વી પરના માનવીઓ અને દરિયાઈ પ્રાણીઓના જીવન માટે ઓઝોન સ્તર ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે પૃથ્વીના વાતાવરણમાં જમીનથી 10 કિમીથી 50 કિમીની ઊંચાઈએ જોવા મળે છે.
અભ્યાસ મુજબ, વિશ્વના 20 સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા દેશોમાંથી 15 દેશોમાં છેલ્લા દાયકામાં ઓઝોન પ્રદૂષણને કારણે મૃત્યુમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. જો કે, રસપ્રદ વાત એ છે કે આ દેશોમાં ઓઝોનના સ્તરમાં સમાન સમયગાળા દરમિયાન થોડો વધારો થયો છે. તો પછી મૃત્યુની સંખ્યા કેમ વધી? તેનું મુખ્ય કારણ વસ્તીમાં વધારો છે, ખાસ કરીને વૃદ્ધોની સંખ્યામાં વધારો.
અભ્યાસ મુજબ, વિશ્વના 20 સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા દેશોમાંથી 15 દેશોમાં છેલ્લા દાયકામાં ઓઝોન પ્રદૂષણને કારણે મૃત્યુમાં વધારો જોવા મળ્યો છે. જો કે, રસપ્રદ વાત એ છે કે, આ દેશોમાં ઓઝોનનું સ્તર સમાન સમયગાળા દરમિયાન થોડું વધ્યું છે. તો પછી મૃત્યુની સંખ્યા કેમ વધી? તેનું મુખ્ય કારણ વસ્તીમાં વધારો છે, ખાસ કરીને વૃદ્ધોની સંખ્યામાં વધારો.
