દુનિયામાં એવા ઘણા દેશો છે જ્યાં સાર્વજનિક સ્થળોએ ચહેરો ઢાંકવા અથવા ઇસ્લામિક નકાબ પર વર્ષો પહેલા પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
ભારતમાં હિજાબને લઈને સમયાંતરે વિવાદ થતો રહ્યો છે. ક્યારેક કર્ણાટક તો ક્યારેક રાજસ્થાન. ઘણા રાજ્યોમાં, શાળાઓ અને કોલેજોમાં હિજાબ પહેરવા પર અલગ-અલગ રીતે વાંધો ઉઠાવવામાં આવ્યો છે.
તાજેતરનો મામલો જયપુરનો છે. વર્ષની શરૂઆત સાથે, આ મુદ્દો ફરી એક વખત ચર્ચામાં આવ્યો, જ્યારે જયપુરની સરકારી ગંગાપોળ શાળામાં વાર્ષિક સમારોહના પ્રસંગે, સ્થાનિક ધારાસભ્ય બાલમુકુંદ આચાર્યએ મુસ્લિમ વિદ્યાર્થીનીઓને હિજાબ ન પહેરવાનું કહ્યું હતું.
અગાઉ 2021માં 28 ડિસેમ્બરે કર્ણાટકમાં હિજાબને લઈને મોટો વિવાદ થયો હતો. એક શાળાએ હિજાબ પહેરીને આવેલી છ છોકરીઓને પ્રવેશ આપ્યો ન હતો. જો કે, શાળાઓ કે કોલેજોમાં હિજાબ પહેરવા પર પ્રતિબંધ મૂકનાર ભારત પહેલો દેશ નથી.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
દુનિયામાં એવા ઘણા દેશો છે જ્યાં સાર્વજનિક સ્થળોએ ચહેરો ઢાંકવા અથવા ઇસ્લામિક નકાબ પર વર્ષો પહેલા પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે.
આ રિપોર્ટમાં એ દેશોની હાલત જાણીશું જ્યાં દાયકાઓ સુધી હિજાબ પર પ્રતિબંધ હતો. તે હજુ પણ ઘણા દેશોમાં પ્રતિબંધિત છે.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
હિજાબની ઉત્પત્તિ અને ઇસ્લામમાં તેની માન્યતા
ઓલ ઈન્ડિયા મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડના મહિલા એકમના કન્વીનર ડૉ. અસ્મા ઝહરાએ કહ્યું, “મુસ્લિમ મહિલાઓ માટે સાતમી સદીમાં કુરાનમાં એક ઈશ્વરીય આદેશ હતો, જે મુજબ તમામ મુસ્લિમ મહિલાઓએ હિજાબનું પાલન કરવું પડશે. બિન-મહરમ પુરુષોની સામે..”
બિન-મહરમ પુરુષોનો અર્થ એ છે કે તેના પોતાના ભાઈ, પિતા, પરિવારના કેટલાક પુરુષો અને પતિ સિવાયના કોઈપણ પુરુષને ઈસ્લામ ધર્મમાં બિન-મહરામ માનવામાં આવે છે.
તેણે વધુમાં કહ્યું, “આખા કુરાનમાં કુલ 7 જગ્યાએ હિજાબ શબ્દનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. તેનો ઉપયોગ ‘પડદો’ના અર્થમાં થયો છે. કેટલીક જગ્યાએ આ શબ્દનો ઉપયોગ ‘છુપાઈ’ના અર્થમાં પણ થયો છે. કુરાનના અધ્યાય જેમાં ‘હિજાબ’ શબ્દનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે તે છે સૂરા અહજાબ, સૂરા મરિયમ, સૂરા શૂરા, સૂરા અરાફ, સૂરા ઈસરા, સૂરા સાદ અને સૂરા ફુસ્સીલત.
હિજાબનો અર્થ સમજો
‘હિજાબ’ શબ્દ અરબી ભાષાનો છે અને શબ્દકોશ મુજબ તેનો અર્થ અવરોધ અને દિવાલ થાય છે. હિજાબનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે મુસ્લિમ મહિલાઓ જાહેર સ્થળોએ પોતાનો ચહેરો ઢાંકવા માટે કરે છે.
અસ્મા ઝહરા એક મીડિયા ઈન્ટરવ્યુમાં કહે છે, “કુરાનમાં હિજાબ પહેરવાના આદેશ પછી, મુસ્લિમ મહિલાઓએ તેમના રોજિંદા કપડાંની સાથે બીજા કપડા પહેરવાનું શરૂ કર્યું. કુરાનમાં તેને ‘જલબાબ’ (માથા ઉપર ચહેરો ઢાંકતી ચાદર) કહેવામાં આવતું હતું.”
જે દેશોમાં હિજાબ પર પ્રતિબંધ હતો
- બેલ્જિયમ- જુલાઈ 2011માં અહીં આખો ચહેરો ઢાંકવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. બેલ્જિયમમાં લાવવામાં આવેલા નવા કાયદા હેઠળ, જાહેર સ્થળોએ કોઈપણ પ્રકારના કપડાં પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો, જે પહેર્યા પછી સામેની વ્યક્તિની ઓળખ છૂપાઈ જાય છે.
- જો કે, એક વર્ષ પછી જ આ કાયદા વિરુદ્ધ અરજી દાખલ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ કોર્ટે તે અરજી ફગાવી દીધી હતી. કોર્ટે કહ્યું કે આ કાયદો કોઈપણ રીતે માનવાધિકારનું ઉલ્લંઘન નથી કરી રહ્યો.
- ફ્રાન્સ- 11 એપ્રિલ, 2011ના રોજ ફ્રાન્સમાં પણ હિજાબ પહેરવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. આ નિયમ તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ નિકોલસ સરકોઝી દ્વારા લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રતિબંધ હેઠળ ફ્રાન્સમાં કોઈપણ મહિલા, પછી તે ફ્રેન્ચ હોય કે વિદેશી, તે પોતાનો ચહેરો સંપૂર્ણપણે ઢાંકીને જાહેર સ્થળે જઈ શકતી નથી.
- જો કોઈ મહિલા આ નિયમનું ઉલ્લંઘન કરતી જોવા મળે તો તેણે 150 યુરોનો દંડ ભરવો પડશે અને જો કોઈ અન્ય વ્યક્તિ મહિલાને ચહેરો ઢાંકવા દબાણ કરે છે તો 30 હજાર યુરોના દંડની જોગવાઈ છે.
- ઈટાલી- ઈટાલીના કેટલાક શહેરોમાં પણ હિજાબ પહેરવા પર પ્રતિબંધ છે. નોવારા પણ આ શહેરોમાંનું એક છે. ઇટાલીના લોમ્બાર્ડી પ્રદેશમાં, હિજાબ પહેરવા પર પ્રતિબંધ ડિસેમ્બર 2015 માં સંમત થયો હતો અને તે જાન્યુઆરી 2016 થી લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, હિજાબ પરનો આ પ્રતિબંધ સમગ્ર દેશમાં લાગુ નથી.
- જર્મની – આ દેશમાં હિજાબ પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મૂકવાનો કોઈ કાયદો નથી, પરંતુ જર્મનીના ચાન્સેલર એન્જેલા મર્કેલએ 6 ડિસેમ્બર 2016ના રોજ એક નિવેદનમાં હિજાબ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરી હતી.
- જો કે આ દેશમાં હિજાબ પહેરવા સામે કોઈ કાયદો નથી, તેમ છતાં વાહન ચલાવતી વખતે તમારો આખો ચહેરો ઢાંકવો ગેરકાનૂની છે. આટલું જ નહીં, મહિલાઓ માટે હિજાબ પહેરીને અથવા આખો ચહેરો ઢાંકીને જ્યારે જરૂરી હોય ત્યારે પોતાનો ચહેરો દેખાડવો ફરજિયાત કરવામાં આવ્યો છે.
- ઑસ્ટ્રિયા- ઑક્ટોબર 2017માં, સ્કૂલ અને કોર્ટ જેવી સાર્વજનિક જગ્યાઓ પર ચહેરો ઢાંકવા પર પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો હતો.
- નોર્વે- જૂન 2018માં એક કાયદો પસાર કરવામાં આવ્યો હતો, જે મુજબ દેશની કોઈપણ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં ચહેરો ઢાંકતા કપડા પહેરવા પર પ્રતિબંધ છે.
- સ્પેન – જોકે સ્પેનમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે હિજાબ પહેરવા પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી, પરંતુ વર્ષ 2010 માં બાર્સેલોના શહેરમાં, મ્યુનિસિપલ જેવા કેટલાક જાહેર સ્થળોએ ચહેરો સંપૂર્ણપણે ઢાંકવા અથવા ઇસ્લામિક નકાબ પહેરવા પર પ્રતિબંધ હતો. ઓફિસ, બજાર અને પુસ્તકાલય. જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. જો કે, આ દેશના લિડા શહેરમાં સુપ્રીમ કોર્ટે 2013માં આ પ્રતિબંધ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. કોર્ટે કહ્યું કે આવો નિયમ ધાર્મિક સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન છે.
મુસ્લિમ મહિલાઓ માટે હિજાબ કેટલું મહત્વનું છે?
ઇસ્લામના પવિત્ર પુસ્તક કુરાનમાં હિજાબનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મુસ્લિમ મહિલાઓએ પોતાનું માથું અને ગરદન ઢાંકીને રાખવું જોઈએ. જો કે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, તેને પહેરવાને લઈને વિવિધ દેશોમાં ચર્ચા થઈ રહી છે. કેટલાક લોકો માને છે કે હિજાબ પહેરવાનું બંધ કરવું એ મહિલાઓના અધિકારોનું ઉલ્લંઘન છે, જ્યારે અન્ય લોકો તેને ધાર્મિક પ્રતીક તરીકે સ્વીકારે છે.
