કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે નાગરિકતા સંશોધન અધિનિયમ (CAA)નું નોટિફિકેશન બહાર પાડ્યું છે. બાંગ્લાદેશ, પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનથી ભારતમાં આવેલા હિન્દુ, શીખ, બૌદ્ધ, જૈન, પારસી અને ખ્રિસ્તીઓ ભારતીય નાગરિકતા મેળવવા માટે અરજી કરી શકે છે. પરંતુ બહારથી આવતા મુસ્લિમો ભારતીય નાગરિકતા કેવી રીતે મેળવી શકે? ચાલો સમજીએ.
કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે નાગરિકતા સંશોધન અધિનિયમ (CAA)નું નોટિફિકેશન બહાર પાડ્યું. હવે 31 ડિસેમ્બર 2014 પહેલા આવેલા બાંગ્લાદેશ, પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનના લઘુમતીઓ (હિંદુ, ખ્રિસ્તી, શીખ, જૈન, બૌદ્ધ અને પારસી) નાગરિકતા માટે અરજી કરી શકશે. આ દરમિયાન સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે બહારથી આવતા મુસ્લિમો ભારતીય નાગરિકતા કેવી રીતે મેળવી શકે.
Byju’sની ઓફિસો બંધ, 15000 કર્મચારીઓ ઘરેથી કામ કરશે
કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે નાગરિકતા સંશોધન અધિનિયમ (CAA)નું નોટિફિકેશન બહાર પાડ્યું. હવે 31 ડિસેમ્બર 2014 પહેલા આવેલા બાંગ્લાદેશ, પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનના લઘુમતીઓ (હિંદુ, ખ્રિસ્તી, શીખ, જૈન, બૌદ્ધ અને પારસી) નાગરિકતા માટે અરજી કરી શકશે. આ દરમિયાન સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે બહારથી આવતા મુસ્લિમો ભારતીય નાગરિકતા કેવી રીતે મેળવી શકે.
ભારતીય નાગરિકતા સંબંધિત બાબતો ગૃહ મંત્રાલય હેઠળ આવે છે. 1955 ના નાગરિકતા અધિનિયમ (2003 માં સુધારેલ) હેઠળ, વ્યક્તિ ચાર રીતે ભારતીય નાગરિકત્વ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. ચાલો જાણીએ તે પદ્ધતિઓ કઈ છે.
જન્મ સમયે નાગરિકતા
જે વ્યક્તિ ભારતમાં 26.1.1950 ના રોજ અથવા તે પછી જન્મેલી હોય પરંતુ નાગરિકતા (સુધારા) અધિનિયમ, 2003 અમલમાં આવે તે પહેલાં અને જેનાં માતા-પિતામાંથી કોઈ એક ભારતના નાગરિક હોય, તે જન્મથી ભારતના નાગરિક હશે. જો કે, એક શરત એ છે કે તેના માતાપિતામાંથી કોઈપણ ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રન્ટ ન હોવો જોઈએ.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
વંશ દ્વારા નાગરિકતા
ભારતની બહાર જન્મેલ વ્યક્તિ પણ નાગરિકતા મેળવી શકે છે. આમાં શરત એ છે કે તે વ્યક્તિના માતા-પિતા બંનેમાંથી એક ભારતીય નાગરિક હોવો જોઈએ અને ગેરકાયદેસર સ્થળાંતર કરનાર નહીં. ઉપરાંત, વિદેશમાં ભારતીય મિશન/પોસ્ટમાં તે વ્યક્તિના જન્મની નોંધણી કરાવવી ફરજિયાત છે. જો માતા-પિતા બાળકના જન્મના એક વર્ષ પછી તેની નોંધણી કરાવે છે, તો આવા કિસ્સામાં ભારતીય ગૃહ મંત્રાલયની પરવાનગી જરૂરી છે.
ખબરી ગુજરાતના Facebook પેજને ફોલો કરવા અહીં ટચ કરો
નોંધણીના આધારે
ગૃહ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ ગેરકાયદેસર સ્થળાંતરિત નથી અને જો તે આમાંથી કોઈપણ શ્રેણીમાં આવે છે તો તેને નાગરિકતા આપવામાં આવી શકે છે.
ભારતીય મૂળની વ્યક્તિ કે જે અરજી કરતા પહેલા 7 વર્ષથી ભારતમાં રહે છે.
ભારતીય મૂળની વ્યક્તિ કે જે સામાન્ય રીતે અવિભાજિત ભારતની બહાર કોઈપણ દેશ અથવા સ્થળનો રહેવાસી હોય.
એવી વ્યક્તિ કે જેણે ભારતીય નાગરિક સાથે લગ્ન કર્યા હોય અને અરજી કરતા પહેલા સામાન્ય રીતે 7 વર્ષ ભારતમાં રહેતી હોય.
ભારતના નાગરિક હોય તેવા વ્યક્તિઓના સગીર બાળકો.
નોંધણી પર આધારિત
ગૃહ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ ગેરકાયદેસર સ્થળાંતરિત નથી અને આમાંથી કોઈપણ શ્રેણીમાં આવે છે, તો તેને નાગરિકતા આપવામાં આવી શકે છે.
ભારતીય મૂળની વ્યક્તિ કે જે અરજી કરતા પહેલા 7 વર્ષથી ભારતમાં રહે છે.
ભારતીય મૂળની વ્યક્તિ કે જે સામાન્ય રીતે અવિભાજિત ભારતની બહાર કોઈપણ દેશ અથવા સ્થળનો રહેવાસી હોય.
એવી વ્યક્તિ કે જેણે ભારતીય નાગરિક સાથે લગ્ન કર્યા હોય અને અરજી કરતા પહેલા સામાન્ય રીતે 7 વર્ષ ભારતમાં રહેતી હોય.
ભારતના નાગરિકો હોય તેવા વ્યક્તિઓના કુદરતી બાળકો.
નેચરલાઈઝેશન દ્વારા નાગરિકતા
નાગરિકતા અધિનિયમની ત્રીજી અનુસૂચિની જોગવાઈઓ હેઠળ નાગરિકત્વ દ્વારા નાગરિકતા માટે કોઈ વ્યક્તિ ગૃહ મંત્રાલયને અરજી કરી શકે છે. નેચરલાઈઝેશન માટે વ્યક્તિએ અમુક લાયકાત પૂરી કરવી પડે છે-
Byju’sની ઓફિસો બંધ, 15000 કર્મચારીઓ ઘરેથી કામ કરશે
તે એવા કોઈપણ દેશનો નાગરિક ન હોવો જોઈએ જ્યાં દેશના કાયદા દ્વારા ભારતીય નાગરિકોને નેચરલાઈઝેશન દ્વારા નાગરિક બનવાથી અટકાવવામાં આવે.
જો તે કોઈપણ દેશનો નાગરિક છે અને તે વચન આપે છે કે ભારતીય નાગરિકતા પ્રાપ્ત કર્યા પછી, તે તે દેશની નાગરિકતા છોડી દેશે.
ગૃહ મંત્રાલયને નાગરિકતા માટેની અરજી સબમિટ કરતા પહેલા વ્યક્તિ ભારતમાં રહેતી હોય અથવા સતત 12 મહિના સુધી ભારત સરકારની સેવામાં હોય.
અરજી કરતા પહેલાના 12 મહિના પહેલાના ચૌદ વર્ષ દરમિયાન તે કાં તો ભારતમાં રહેતો હોવો જોઈએ અથવા ભારત સરકારની સેવામાં રહ્યો હોવો જોઈએ. આંશિક રીતે, આ બંને પરિસ્થિતિઓમાં, તેણે કુલ 11 વર્ષ સેવા આપવી જરૂરી છે.
તેના માટે સારું પાત્ર હોવું જરૂરી છે.
જો નાગરિકને નેચરલાઈઝેશન આપવામાં આવે તો, તે/તેણી ભારતમાં રહેવા માંગે છે અથવા ભારત સરકારમાં સેવા કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
