શેરબજારની સ્થિતિ અને દિશા FII અને DIIની ક્રિયાઓ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. ચાલો તમને જણાવીએ કે આ લોકો કોણ છે, જેઓ એક દિવસમાં હજારો કરોડ રૂપિયાના શેર ખરીદે છે.
Stock Market Knowledge: શેરબજારમાં દરરોજ લાખો લોકો વેપાર કરે છે, પરંતુ નફો માત્ર થોડા લોકોને જ થાય છે. FII અને DII તરીકે ઓળખાતા શેરબજારમાં મોટા વેપારીઓને ક્યારેય નુકસાન થતું નથી. આ તે લોકો છે જે બજારની સ્થિતિ અને દિશા નક્કી કરે છે. તમે ઘણીવાર સાંભળ્યું હશે કે FII અને DII એ કરોડો રૂપિયાના શેર વેચ્યા કે ખરીદ્યા. આ લોકો એક દિવસમાં રૂ. 2000 થી રૂ. 4000 કરોડ કે તેથી વધુના શેર ખરીદે છે. બજારમાં સ્માર્ટ રોકાણકારો હંમેશા FII અને DIIની પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખીને શેર ખરીદે છે અને વેચે છે. આવી સ્થિતિમાં, સામાન્ય રોકાણકારો માટે FII અને DII કોણ છે તે જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે.
આ પણ વાંચો: MPને મળ્યા બ્રાન્ડ ન્યૂ CM, બે ડેપ્યુટી સીએમ પણ સંપૂર્ણપણે નવા
FII કોણ છે?
FII એટલે વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો, જેને વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો કહેવામાં આવે છે. આ લોકો ભારતના નાગરિક નથી પરંતુ ભારતીય શેરબજારમાં રોકાણ કરે છે. વાસ્તવમાં, વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ હાઉસ અથવા વીમા કંપનીઓ છે, જેઓ કોઈપણ દેશના શેરબજારમાં નાણાંનું રોકાણ કરે છે. જોકે, તેમણે સ્થાનિક શેરબજારના નિયમોનું પાલન કરવું પડશે.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
DII કોણ છે?
DII એટલે ડોમેસ્ટિક ઇન્સ્ટિટ્યૂશનલ ઇન્વેસ્ટર્સ, જેને ડોમેસ્ટિક ઇન્સ્ટિટ્યૂશનલ ઇન્વેસ્ટર્સ કહેવામાં આવે છે. તેમાં દેશના મ્યુચ્યુઅલ ફંડ હાઉસ અને વીમા કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે. FII અને DII બંનેએ શેરબજારમાં કામ કરતા પહેલા સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI)માં નોંધણી કરાવવી પડશે.
બજારમાં FII અને DIIનો પ્રભાવ
આ બંને સંસ્થાકીય રોકાણકારો પાસે જંગી મૂડી હોવાથી, તેઓ બજારને દિશા આપવામાં અથવા તેને ઘટવા કે ઉછાળવામાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.
માર્કેટ બુલ્સ: FII અને DII બંને તરફથી સતત મૂડીપ્રવાહને કારણે બજાર તેજીમય બને છે. સંસ્થાકીય રોકાણકારો નાની, મધ્યમ અને મોટી કંપનીઓના શેરમાં નાણાંનું રોકાણ કરે છે. જો કે, આ લોકો એવા શેરો પર જ દાવ લગાવે છે જેમની કંપનીઓના ફંડામેન્ટલ્સ વધુ સારા હોય.
આ પણ વાંચો: MPને મળ્યા બ્રાન્ડ ન્યૂ CM, બે ડેપ્યુટી સીએમ પણ સંપૂર્ણપણે નવા
માર્કેટમાં બેર: જ્યારે પણ માર્કેટમાં તીવ્ર ઘટાડો થાય છે, ત્યારે સમજી લેવું કે FII અથવા DII શેર વેચી રહ્યા છે. જ્યારે આ લોકો પ્રતિકૂળ આર્થિક અથવા વૈશ્વિક કારણોસર મંદીનો શિકાર બને છે, ત્યારે બજાર ઘટવાનું શરૂ કરે છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારોએ ભારતીય બજારોમાં જંગી ખરીદી કરી છે. ICICI ડાયરેક્ટ રિપોર્ટ અનુસાર, FIIs 2013 થી 2021 સુધીના વિવિધ વર્ષો દરમિયાન ભારતમાં ચોખ્ખા ખરીદદારો હતા. FII ખરીદીના આંકડા:
2013માં રૂ. 1,13,134 કરોડ
2017માં 51,252 કરોડ
2020માં 1,70,262 કરોડ
જો કે, FII અને DII ઘણીવાર એકબીજા સાથે વિરોધાભાસી વર્તન કરે છે. જ્યારે વિદેશી સંસ્થાકીય રોકાણકારો વેચાણ કરે છે ત્યારે સ્થાનિક સંસ્થાકીય રોકાણકારો શેર ખરીદે છે. તે જ સમયે, જ્યારે DII વેચે છે, ત્યારે FII ખરીદદારો રહે છે. FII અને DIIનો દૈનિક ખરીદ-વેચાણનો ડેટા ભારતીય સ્ટોક એક્સચેન્જ, NSE અને BSEની વેબસાઇટ્સ પર ઉપલબ્ધ છે.
