Shivangee R Khabri Media Gujarat
મુંગેરનું તે સ્થાન જ્યાં માતા સીતાએ છઠ પૂજા કરી હતી. તે બબુઆ ગંગા ઘાટના પશ્ચિમ કિનારે આજે પણ માતા સીતાના પગના નિશાન છે.
મુંગેર: ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, માતા સીતાએ બિહારના મુંગેરમાં ગંગાના કિનારે પ્રથમ છઠ પૂજા કરી હતી, ત્યારબાદ છઠનો મહાન તહેવાર શરૂ થયો હતો. છઠને બિહારનો મહાન તહેવાર માનવામાં આવે છે. આ તહેવાર બિહાર તેમજ દેશના અન્ય રાજ્યોમાં ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. બિહારના મુંગેરમાં છઠના તહેવારનું વિશેષ મહત્વ છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, માતા સીતાએ પ્રથમ છઠ પૂજા બિહારના મુંગેરમાં ગંગાના કિનારે કરી હતી, જ્યારે તેઓ રામ સાથે વનવાસ માટે ગયા હતા.
ખબરી મીડિયાના Whatsapp ગ્રુપને ફોલો કરવા માટે tau.id/2iy6f Link પર ક્લિક કરો.
જ્યાં માતા સીતાએ છઠ પૂજા કરી હતી. મુંગેરમાં બાબુઆ ગંગા ઘાટના પશ્ચિમ કિનારે આજે પણ માતા સીતાના પગના નિશાન છે. તે એક વિશાળ પથ્થર પર કોતરેલ છે. તેમના બંને પગ પથ્થર તરફ લક્ષિત છે. આજે ત્યાં એક વિશાળ મંદિર બનાવવામાં આવ્યું છે.
વાલ્મીકિ અને આનંદ રામાયણમાં જોવા મળે છે
વાલ્મીકિ અને આનંદ રામાયણ અનુસાર, માતા દેવીએ એકવાર ઐતિહાસિક શહેર મુંગેરમાં સીતા ચરણમાં છ દિવસ રોકાયા હતા અને છઠ પૂજા કરી હતી. જ્યારે ભગવાન રામ 14 વર્ષના વનવાસ પછી અયોધ્યા પાછા ફર્યા, ત્યારે તેમણે રાવણની હત્યાના પાપમાંથી પોતાને મુક્ત કરવા માટે ઋષિઓના આદેશ પર રાજસૂય યજ્ઞ કરવાનું નક્કી કર્યું. આ માટે મુદ્ગલ ઋષિને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ મુદ્ગલ ઋષિએ ભગવાન રામ અને સીતાને પોતાના આશ્રમમાં આવવાનો આદેશ આપ્યો, ત્યારબાદ મુદ્ગલ ઋષિએ માતા સીતાને સૂર્યની પૂજા કરવાની સલાહ આપી.
મુદ્ગલ ઋષિએ આદેશ આપ્યો હતો
મુદ્ગલ ઋષિની સલાહ પર માતા સીતાએ વ્રત રાખ્યું હતું. મુદ્ગલ ઋષિના આદેશ પર ભગવાન રામ અને માતા સીતા પહેલીવાર મુંગેર આવ્યા હતા. અહીં, ઋષિના આદેશ પર, માતા સીતાએ મુંગેરમાં બાબુઆ ગંગા ઘાટના પશ્ચિમ કિનારે ભગવાન સૂર્યદેવની પૂજા કરવા માટે કારતકની ષષ્ઠી તિથિ પર છઠ વ્રત રાખ્યું હતું. જ્યાં માતા સીતાએ વ્રત કર્યું હતું ત્યાં આજે પણ માતા સીતાના વિશાળ પદચિહ્ન મોજૂદ છે. આ સિવાય પથ્થરના સ્લેબ પર સૂપ, દાળ અને લોટાના નિશાન છે. મંદિરનું ગર્ભગૃહ વર્ષમાં છ મહિના સુધી ગંગાના ગર્ભમાં ડૂબી રહે છે. જ્યારે પાણીનું સ્તર ઘટે છે, ત્યારે તે છ મહિના સુધી ઊંચું રહે છે. તે સીતાચરણ મંદિરના નામથી પણ પ્રખ્યાત છે. તે જ સમયે, માતા સીતાના પગના નિશાન જોવા માટે મોટી સંખ્યામાં ભક્તો આવતા રહે છે.
પથ્થર પર સૂપ, નાળિયેર, કલશ વગેરેના આકાર હોય છે.
પૂજા કરી રહેલી મહિલાઓ અને ગ્રામજનોએ જણાવ્યું કે અહીંના પથ્થરો પર સૂપ, નારિયેળ, કલશ વગેરેના આકારની સાથે માતા સીતાના પગના નિશાન છે. અહીં માતા સીતાએ પ્રથમ વખત છઠ વ્રત રાખ્યું અને ત્યારપછી જ આ મહાન તહેવાર સર્વત્ર ઉજવવા લાગ્યો. ગ્રામજનોએ જણાવ્યું કે પૂર પ્રભાવિત વિસ્તાર હોવાને કારણે આ મંદિરની અંદર બનેલી નિશાનીઓ છ મહિના સુધી પાણીમાં ડૂબી રહે છે. જ્યારે પાણી ઓસર્યા પછી, અમે તેને સાફ કરીએ છીએ જેના પછી પ્રતીક જોઈ શકાય છે.
સરકાર આ સીતા ચરણ મંદિર – ગ્રામજનોની અવગણના કરી રહી છે
ગ્રામજનોએ એમ પણ કહ્યું કે લોક આસ્થાના મહાન તહેવાર છઠ પૂજાની શરૂઆત માતા સીતા દ્વારા મુંગેરથી કરવામાં આવી હતી, જેઓ તેમના વનવાસ દરમિયાન શ્રી રામ સાથે અયોધ્યા પરત ફર્યા હતા, તેથી જ આ તહેવારની શરૂઆત છઠ પૂજાથી થઈ હતી. આજે આ તહેવાર એક મહાન ઉત્સવમાં વિકસી ગયો છે, પરંતુ સરકાર આ સીતા ચરણ મંદિરની અવગણના કરી રહી છે અને તેને પ્રવાસન સ્થળમાં રૂપાંતરિત કરી રહી નથી. આજે આ મંદિર ગંગાની મધ્યમાં આવેલું છે.