Shivangee R Khabri media Gujarat
Chandra Grahan 2023: શરદ પૂર્ણિમા 28 ઓક્ટોબરે 4 શુભ યોગોમાં ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે ચંદ્રગ્રહણ પણ થશે. શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે લોકો આકાશ નીચે ખીર રાખે છે. શું આ વખતે ગ્રહણ દરમિયાન આપણે ખીર રાખી શકીશું કે નહીં?
હિન્દુ ધર્મમાં પૂર્ણિમા તિથિનું વિશેષ મહત્વ છે. એક પૌરાણિક માન્યતા છે કે દર મહિને પૂર્ણિમાના દિવસે વ્રત કરવાથી દેવી લક્ષ્મી પ્રસન્ન થાય છે. તમામ પૂર્ણિમા વ્રતમાં શરદ પૂર્ણિમા તિથિ શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે અને આ દિવસે દેવી લક્ષ્મી સાથે ચંદ્ર દેવની પૂજા કરવામાં આવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ આ વર્ષે શરદ પૂર્ણિમા 28 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવશે અને આ દિવસે રાત્રે ચંદ્રગ્રહણ થવાના કારણે આ તારીખનું મહત્વ વધી ગયું છે.
હિન્દુ ધર્મમાં પૂર્ણિમા તિથિનું વિશેષ મહત્વ છે. એક પૌરાણિક માન્યતા છે કે દર મહિને પૂર્ણિમાના દિવસે વ્રત કરવાથી દેવી લક્ષ્મી પ્રસન્ન થાય છે. તમામ પૂર્ણિમા વ્રતમાં શરદ પૂર્ણિમા તિથિ શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે અને આ દિવસે દેવી લક્ષ્મી સાથે ચંદ્ર દેવની પૂજા કરવામાં આવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ આ વર્ષે શરદ પૂર્ણિમા 28 ઓક્ટોબરે ઉજવવામાં આવશે અને આ દિવસે રાત્રે ચંદ્રગ્રહણ થવાના કારણે આ તારીખનું મહત્વ વધી ગયું છે.
તે સમયે ચંદ્ર પણ મેષ રાશિમાં હશે અને ગુરુ અહીં પહેલેથી જ હાજર છે. આ રીતે ગુરુ અને ચંદ્ર એક સાથે મેષ રાશિમાં ગજકેસરી યોગ રચી રહ્યા છે. કન્યા રાશિમાં સ્થિત સૂર્ય, મંગળ અને બુધ પર પણ શુભ પાસુ રહેશે. આ સિવાય ગ્રહણની શરૂઆતના સમયે સિદ્ધ યોગ પણ બનશે અને શનિ પણ તેની મૂળત્રિકોણ રાશિમાં બેસીને ષશ નામનો રાજયોગ રચશે. સૂર્ય અને બુધ પણ કન્યા રાશિમાં બુધાદિત્ય રાજયોગ રચી રહ્યા છે.
આ સમય દરમિયાન, ગ્રહણ સમાપ્ત થયા પછી ખીર બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવશે. પછી સવારે તમે તેને ખુલ્લા આકાશ નીચે અમૃત વર્ષા માટે રાખી શકો છો. શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રિનું અનેક રીતે મહત્વ છે. જ્યારે તેને પાનખરની શરૂઆત માનવામાં આવે છે, એવું માનવામાં આવે છે કે આ રાત્રે ચંદ્ર તમામ 16 કલાઓથી ભરેલો હોય છે અને તેના ચંદ્રપ્રકાશમાં અમૃત વરસે છે. પૂર્ણિમાની રાત્રિ હંમેશા ખૂબ જ સુંદર હોય છે પરંતુ શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રિ સૌથી સુંદર રાત્રિ કહેવાય છે.
પુરાણોમાં તો એવું પણ કહેવાય છે કે ખુદ દેવતાઓ પણ પૃથ્વીની સુંદરતાની પ્રશંસા કરવા આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે આકાશમાંથી અમૃત વર્ષા થાય છે. ચાંદનીમાં વહેતા અમૃતને પકડવા માટે આજે રાત્રે ખીર બનાવવામાં આવે છે અને તેને ચાંદનીમાં રાખવામાં આવે છે. આ કારણથી લોકો ખીર તૈયાર કરે છે અને તેને આખી રાત ચાંદનીમાં રાખે છે, જેથી સવારે સ્નાન કરીને તેને પ્રસાદ તરીકે ખાવાથી તેઓ સ્વસ્થ બની શકે છે.
જ્યોતિષે જણાવ્યું કે એક પૌરાણિક માન્યતા છે કે આ ખીરમાં અમૃત હોય છે, જે આરોગ્ય અને સુખ પ્રદાન કરે છે. તેથી સ્વાસ્થ્યના રૂપમાં ધન પ્રાપ્તિ માટે શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે ખીર બનાવવી જોઈએ અને રાત્રે આ ખીરને ખુલ્લા આકાશ નીચે રાખવી જોઈએ. આ સાથે શાસ્ત્રોમાં આર્થિક સંપદા માટે શરદ પૂર્ણિમાના રોજ રાત્રી જાગરણની પદ્ધતિનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આ જ કારણ છે કે આ રાત્રિને સહ-જાગરણની રાત્રિ એટલે કે કોજાગરા પણ કહેવામાં આવે છે. કો-જાગૃતિ અને કોજાગરાનો અર્થ છે કે કોણ જાગૃત છે.
એવું કહેવાય છે કે આ રાત્રે દેવી લક્ષ્મી સમુદ્ર મંથનમાંથી પ્રગટ થયા હતા. તેથી તેને દેવી લક્ષ્મીનો જન્મદિવસ પણ કહેવામાં આવે છે. તેમના જન્મદિવસના અવસર પર દેવી લક્ષ્મી પૃથ્વીના દર્શન કરવા આવે છે. તેથી જે લોકો આ રાત્રે દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરે છે તેઓને દેવી તરફથી અપાર આશીર્વાદ મળે છે. આ રાત્રે દેવી લક્ષ્મીની ગાયોથી પૂજા કરવી ખૂબ જ શુભ અને ફળદાયી માનવામાં આવે છે. જે લોકો ધન-સંપત્તિ અને સુખ-શાંતિની ઈચ્છા રાખે છે તેઓ આ પ્રસંગે ભગવાન સત્યનારાયણની પૂજાનું આયોજન કરી શકે છે.
શુભ યોગ
આ વખતે શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે 28 ઓક્ટોબર શનિવારના રોજ ગજકેસરી યોગ, બુધાદિત્ય યોગ, શશ યોગ, સૌભાગ્ય યોગ અને સિદ્ધિ યોગનો શુભ સંયોગ થવાનો છે. આ ઉપરાંત વર્ષનું છેલ્લું ચંદ્રગ્રહણ પણ આ દિવસે થવાનું છે. આ ચંદ્રગ્રહણ ભારતમાં પણ જોવા મળશે. આવી સ્થિતિમાં તેનો સુતક કાળ માન્ય રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે સુતક કાળ ચંદ્રગ્રહણના 9 કલાક પહેલા શરૂ થાય છે. 28મી ઓક્ટોબરે પૂર્ણિમા તિથિ સવારે 4:18 કલાકે શરૂ થઈ રહી છે અને પૂર્ણિમા તિથિ 29મીએ સવારે 1:54 કલાકે સમાપ્ત થશે. જેઓ શરદ પૂર્ણિમા વ્રત રાખે છે તેઓ આ ઉપવાસ 28 ઓક્ટોબરે જ કરશે.
ચંદ્રગ્રહણના મોક્ષ બાદ ખીરને ખુલ્લા આકાશ નીચે રાખવામાં આવશે
જ્યોતિષે કહ્યું કે આ વર્ષે શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે તમારે સાવધાન રહેવાની જરૂર પડશે. કારણ કે આ વખતે શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે સુતકની સ્થાપના સાંજે 4 વાગ્યે થશે. આવી સ્થિતિમાં ચંદ્રગ્રહણ સુધી ખીર બનાવવા પર પ્રતિબંધ રહેશે. આવી સ્થિતિમાં, ખીર બનાવવા માટે, સૂતકની શરૂઆત પહેલા ગાયના દૂધમાં કુશા ઉમેરો. પછી તેને ઢાંકીને રાખો. આનાથી સૂતક કાળમાં દૂધ શુદ્ધ રહેશે. બાદમાં તમે ખીર બનાવીને તેનો આનંદ માણી શકશો. આ સમય દરમિયાન, ગ્રહણ સમાપ્ત થયા પછી ખીર બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવશે. પછી સવારે તમે તેને ખુલ્લા આકાશ નીચે અમૃત વર્ષા માટે રાખી શકો છો.
ચંદ્રગ્રહણનો સમય
ગ્રહણનો સ્પર્શ – બપોરે 1:05 કલાકે
ગ્રહણ મધ્યરાત્રિ 1:44 કલાકે
બપોરે 2:24 કલાકે ગ્રહણ મોક્ષ
સાંજે 4:05 કલાકે ગ્રહણનું સૂતક
શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે ખીર ખાવાના ફાયદા
જ્યોતિષીએ જણાવ્યું કે હિંદુ ધર્મમાં પણ ચંદ્રનું ખૂબ મહત્વ છે અને શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે ચંદ્રનો પ્રકાશ આપણા જીવનમાં શાંતિ લાવે છે. ચંદ્રપ્રકાશ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તેથી, આ રાત્રે, ખીર તૈયાર કરવામાં આવે છે અને આકાશની નીચે રાખવામાં આવે છે. બાદમાં તેનું સેવન કરવાથી આપણને ઔષધીય ગુણો પણ મળે છે.
શ્વાસના દર્દીઓ માટે ફાયદા
જ્યોતિષે જણાવ્યું કે નેચરોપેથી અને આયુર્વેદ નિષ્ણાતોના મતે શરદ પૂર્ણિમા વરસાદની ઋતુના અંતમાં શરૂ થાય છે. આ દિવસે ચંદ્ર પૃથ્વીની સૌથી નજીક હોય છે અને મહત્તમ પ્રકાશને કારણે તેની અસર પણ વધારે હોય છે. આ દરમિયાન જ્યારે ચંદ્રના કિરણો ખીર પર પડે છે ત્યારે તેની અસર તેના પર પણ પડે છે. આખી રાત ચાંદનીમાં રાખેલી ખીર શરીર અને મનને ઠંડુ રાખે છે. ઉનાળાની ગરમીને શાંત કરે છે અને શરીરની રોગો સામે લડવાની ક્ષમતા વધારે છે. તે પેટને ઠંડક આપે છે.
શરદ પૂર્ણિમાના ઉપવાસની રીત
જ્યોતિષે જણાવ્યું કે પૂર્ણિમાના દિવસે સવારે પ્રિય દેવતાની પૂજા કરવી જોઈએ. ભગવાન ઈન્દ્ર અને મહાલક્ષ્મીની પૂજા કર્યા પછી ઘીનો દીવો પ્રગટાવવો જોઈએ અને તેની સુગંધ, ફૂલ વગેરેથી પૂજા કરવી જોઈએ. બ્રાહ્મણોને ખીર ખવડાવવી જોઈએ અને તેમને દાન અને દક્ષિણા આપવી જોઈએ. આ વ્રત ખાસ કરીને લક્ષ્મી પ્રાપ્તિ માટે રાખવામાં આવે છે. આ દિવસે જાગરણ કરનારનું ધન વધે છે. રાત્રે ચંદ્રને જળ અર્પણ કર્યા પછી જ ભોજન લેવું જોઈએ. મંદિરમાં ખીર વગેરેનું દાન કરવાની વિધિ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ચાંદનીમાંથી અમૃત વર્ષા થાય છે.
READ: Chandrayaan-3: સપાટી પર પગ મૂક્યો ત્યારે બે ટન ચંદ્રની માટી 108.4 ચોરસ મીટરમાં ફેલાયેલી
શરદ પૂર્ણિમાના દિવસે પૂજા કરવાથી લાભ થાય છે
જ્યોતિષે કહ્યું કે શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે જ્યારે ચાંદનીનો પ્રકાશ ચારે તરફ પ્રસરી જાય છે ત્યારે દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી તમને આર્થિક લાભ થશે. માતા લક્ષ્મીને સોપારી ખૂબ જ પસંદ છે. પૂજામાં સોપારીનો ઉપયોગ કરો. પૂજા પછી સોપારી પર લાલ દોરો લપેટીને તેની પૂજા અક્ષત, કુમકુમ, ફૂલ વગેરેથી કરો અને તેને તિજોરીમાં રાખવાથી તમને ક્યારેય ધનની કમી નહીં આવે. શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે ભગવાન શિવને ખીર ચઢાવો. પૂર્ણિમાની રાત્રે ધાબા પર ખીર રાખો. ભોગ ચઢાવ્યા પછી તે ખીરનો પ્રસાદ લેવો. આ ઉપાયથી પણ તમને ક્યારેય પૈસાની તંગીનો સામનો નહીં કરવો પડે. શરદ પૂર્ણિમાની રાત્રે હનુમાનજીની સામે ચાર બાજુ દીવો પ્રગટાવો. તેનાથી તમારા ઘરમાં સુખ-શાંતિ જળવાઈ રહેશે.
અસ્વીકરણ: અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે khabrimedia.com કોઈપણ માહિતીનું સમર્થન કે પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.