શેરબજારમાં આજે ઘણો ઉતાર-ચઢાવ જોવા મળ્યો છે. ઘણા રોકાણકારોએ આજે સારું વળતર આપ્યું છે જ્યારે કેટલાક નુકસાનમાં વેપાર કરતા જોવા મળ્યા છે. આ દરેક ટ્રેડિંગ દિવસે જોવા મળે છે. બસ ક્યારેક આવી વાર્તા બને છે, જે ઇતિહાસમાં ખાસ નોંધાયેલી છે. આજની વાર્તા બજારના ચક્કરમાં ફસાઈને જીવનની કમાણી ગુમાવવાની છે.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
આ દિવસોમાં રોકાણકારો જે ઝડપે શેરબજારમાંથી પૈસા કમાઈ રહ્યા છે તે ઈતિહાસમાં ઘણી વખત જોવા મળ્યું છે. બજાર હંમેશા તેની ચાલથી રોકાણકારોને આશ્ચર્યચકિત કરે છે. એવું કહેવાય છે કે દુનિયામાં એવી કોઈ વ્યક્તિ નથી જે 100% સચોટતા સાથે બજારની ચાલની આગાહી કરી શકે. દરેક વ્યક્તિ સંભાવનાઓમાં રમે છે. એટલે કે કોઈ શેર માર્કેટમાં ક્યાં સુધી જઈ શકે? આ માત્ર અંદાજ લગાવી શકાય છે.
ખબરી ગુજરાતની WhatsApp Channelમાં જોડાવા માટે અહીં ટચ કરો
ઈતિહાસમાં એકવાર દુનિયાના સૌથી તીક્ષ્ણ દિમાગને બજારે કબજે કર્યું હતું. આ વાર્તા આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન સાથે સંબંધિત છે, જેઓ વિશ્વના સૌથી તીક્ષ્ણ મનના માલિક હોવાનું કહેવાય છે. તેને પોતાના મનમાં એટલો બધો વિશ્વાસ હતો કે તેણે બજારની ચાલ સમજીને બજારનો રાજા બનવાનું સપનું જોયું, પરંતુ બજારના ચક્કરે તેને એવી રીતે હરાવ્યો કે તેની આખી જિંદગીની કમાણી જતી રહી.
આ પણ વાંચો – 12000 કરોડના ખર્ચે સાબરમતી આશ્રમનું પુનઃનિર્માણ
વાર્તા જૂની છે…
આ ઘટના 1921ની છે. જ્યારે આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન વિશ્વમાં પ્રખ્યાત થઈ ગયા હતા. ભૌતિકશાસ્ત્રમાં તેમના યોગદાન બદલ તેમને એ જ વર્ષે નોબેલ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. ભૌતિકશાસ્ત્રમાં તેમના યોગદાનથી તેમને એવી ખ્યાતિ મળી કે જે આજે પણ પુસ્તકોમાં ભણાવવામાં આવે છે. આઈન્સ્ટાઈનને નોબેલ પુરસ્કાર તરીકે 1,21,572 સ્વીડિશ ક્રોનર (લગભગ 9,63,731 રૂપિયા)ની રકમ મળી હતી. જ્યારે તેમને એવોર્ડ મળ્યો ત્યારે તેઓ 42 વર્ષના હતા.
કહેવાય છે કે આ શોધ પછી તેને અલગ-અલગ યુનિવર્સિટીમાંથી લેક્ચર્સ માટે ફોન આવવા લાગ્યા. શરૂઆતમાં તે તેના માટે ગયો. પછી ધીમે ધીમે શેરબજાર તરફ તેમનો રસ વધવા લાગ્યો. તેણે તેમાં નાણાંનું રોકાણ કરવા અંગે સંશોધન કરવાનું શરૂ કર્યું. થોડા જ સમયમાં તેને પોતાના સંશોધનમાં એટલો વિશ્વાસ આવી ગયો કે તેણે પોતાના જીવનની કમાણી શેરબજારમાં રોકાણ કરવાનું નક્કી કર્યું.
ધીમે ધીમે સમય પસાર થતો ગયો. પછી 1929નું વર્ષ આવ્યું. આઈન્સ્ટાઈનને તેની ગણતરીમાં એટલો વિશ્વાસ હતો કે તે બજારમાં આવનારી વિનાશની આગાહી કરી શક્યો ન હતો. આ એ જ વર્ષ હતું જ્યારે વિશ્વભરના સ્ટોક એક્સચેન્જો ભયંકર દુર્ઘટનાનો સામનો કરી રહ્યા હતા. અમેરિકાનું શેરબજાર પણ તેનો શિકાર બન્યું. બજાર તૂટ્યું. રોકાણકારોના લાખો રૂપિયા વેડફાયા હતા. તેમાં આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈનનું નામ પણ હતું.
આઈન્સ્ટાઈનની ભૂલ શું હતી?
અમેરિકન સુરક્ષા વિશ્લેષણ પેઢીના માલિક બેન્જામિન ગ્રેહામે 1934માં એક અહેવાલ પ્રકાશિત કર્યો હતો. તેમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે શેરબજારમાં આઈન્સ્ટાઈનની નિષ્ફળતાનું કારણ એ નથી કે તેણે ખોટા શેરમાં રોકાણ કર્યું હતું. તે સમયે, બજારના જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવા અને ગુણવત્તા ચકાસવા માટે કોઈ યોગ્ય સાધનો ઉપલબ્ધ નહોતા, અને શેરોની તપાસ કરવા માટે કોઈ ચોક્કસ પદ્ધતિ ન હતી. આવી સ્થિતિમાં આઈન્સ્ટાઈનની નિષ્ફળતા પાછળ બજારનો કોઈ ચોક્કસ વલણ બહાર આવતું નથી.
શેરબજાર સાથે જોડાયેલી ઘણી કંપનીઓએ સંશોધન કર્યું હતું કે આટલા મહાન વૈજ્ઞાનિકનું મન બજારના જોખમોને કેવી રીતે સમજી શક્યું નથી? આનો સચોટ જવાબ કોઈને મળ્યો નથી. સ્ટોક ફર્મનું માનવું હતું કે શેર ખરીદવા માટે કોઈ એક નિશ્ચિત ફોર્મ્યુલા ક્યારેય અસરકારક ન હોઈ શકે. શેરોની ખરીદી અને વેચાણનો ટ્રેન્ડ સમય સાથે બદલાતો રહે છે. આ માટે, તમારી જાતને દરેક સમયે અપડેટ રાખવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે સમયે માહિતીનો પ્રવાહ આજના જેટલો સરળ ન હતો.